Eergister op tv: belangrijke documentaire "Beperkt houdbaar" van Sunny Bergman - zie ook de website www.beperkthoudbaar.info.
De scène waarin een Amerikaanse plastische chirurg met sardonisch genoegen, alsof hij in Dante's inferno glimlachend vonnist over een verdoemde ziel, de tekortkomingen - plus de prijskaartjes hangend aan desbetreffende hersteloperaties - declameert van de vulva van de documentairemaakster (die zich bij wijze van veldwerk dapper aan zijn inspectie onderwerpt, liggend met de benen wijd en tegelijk erin slagend de schattende weldoener te filmen), ontlokte Freek de Jonge, in een praatprogramma de dag voor uitzending van de docu, na eerst een foute grap om de schijn van voorspelbaar moralisme te vermijden ("nogal wiedes, die man kijkt en ziet het meteen: 'kut!'") de treffende opmerking dat dergelijke praktijken onze verontwaardiging over vrouwenbesnijdenis in andere culturen in een wat merkwaardig licht plaatsen.
Wat nou weer helemaal niet betekent dat de islamitische genderapartheid met haar eigen patriarchale mechanismen als een soort vrouwenparadijs moet worden afgeschilderd, wat Bergman een beetje doet (de innig samen buikdansende Nederlandse moeder en dochter als contrapunt van de Amerikaanse moeder en dochter later in de film; de Tunesische buikdanslerares die in de modderbadsauna haar pupillen wil doen geloven dat in haar cultuur de vrouw geheel zichzelf kan zijn).
En dan had De Jonge nog niet eens gezien hoe het welgeschapen Amerikaanse meisje van een jaar of vijftien (!), vermoorde blik in haar ogen, duidelijk in de macht van haar sterk op Gérard Depardieu lijkende moeder, daadwerkelijk onder het mes van de fortuin makende snijmeester terechtkomt, die onverholen geniet van het hele traject van manipulatie en verwonding: van het onder narcose brengen van zijn slachtoffer tot en met het wegschroeien van haar kleine schaamlippen, alsof hij een koe brandmerkt, of een ernstige vorm van huidkanker aan het bestrijden is.
Resultaat: playboy-vrouwelijkheid, normalisering van de pornonorm, de vrouw als combinatie van een onvolgroeid, onmondig meisje en een altijd - letterlijk en figuurlijk - open staande whore (in haar spreken hooguit een bitch); zich tot in haar vrouwelijkste geheimenis bloot gevend aan de mannelijke blik.
(Dat playboyresultaat is op zichzelf trouwens al bedrog: ingrepen als de bovenbeschreven operatie laten littekens achter, het zijn echte verminkingen, waarbij vergeleken de gephotoshopte vervormingen van het vrouwenlichaam slechts onheilspellende sprookjes zijn).
De documentaire bevat een schat aan observaties en beelden die zich lenen voor veel uitgebreidere beschouwingen en analyses.
Moet het (en kan het) nog erger worden voor de hel losbreekt? Maar het systeem zit ook zó solide in elkaar. Om maar iets te noemen: de prototypische modeontwerpers en -fotografen zijn uiteraard mannen (de chefs de cuisine van het vrouwelijk schoon); en voor het broodnodige zendingswerk lenen zich steevast de nodige evenzeer gewetenloze en/of gehersenspoelde dames - zie in de documentaire de redactie van het vrouwenblad annex orgaan van de cosmeticahandel. Maar het lijdt geen twijfel dat op de allereerste plaats de man (ook) hier zijn ding doet. En het zullen daarom wel weer vrouwen (moeten) zijn die in opstand komen. Wie weet zijn het protest in Spanje tegen de anorexia-look van mannequins en de documentaire van Sunny Bergman tekenen van een langzaam op gang komende golf van woede, verzet en culturele verandering.
Toevoeging januari 2012:
The Deeply Rooted Parallels Between Female Genital Mutilation and Breast Implantation
Door Marianne Møllmann, Amnesty International, 10 januari 2012
[einde toevoeging]
Zie ook mijn blognotities:
Cultural Explosion: 'Improving' the Body
Alle siliconenborsten mogelijk riskant
Verlicht seksisme' drukt vrouwen opnieuw op hun lichaam
Vals feminisme
- Female Chauvinist Pigs: Women and the Rise of Raunch Culture
(boek Ariel Levy, 30 augustus 2005)
- The Rise of Raunch Culture - Post-Gazette.com (12 oktober 2005)
- Column Myrthe Hilkens op muzieksite State Magazine: 'MTV moet verantwoordelijkheid nemen' (27 februari 2007)
- Meisje-meisjes en bimbo's - De Groene Amsterdammer (28 februari 2007)
- Opiniestuk 'Laten we eens praten over seks' van Larissa Pans (de Volkskrant, 12 maart 2007)
- 70|80: Morele seks - debat in De Balie Amsteredam (13 maart 2007)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten